Jak dobrać opony terenowe

Co oznacza offroad? Wielu kojarzy to pojęcie z dużymi, ubłoconymi terenówkami na wielkich kołach, motocyklami typu cross lub quadami, które nie wiadomo czemu wjeżdżają w miejsca, z których na zdrowy rozum wyjechać się nie da. Ale czy offroad to wyłącznie "zabawa" w błocie? Zdecydowanie nie.

Offroad obecnie, to zdecydowanie coś więcej. Hobby, pasja, sposób na życie, ciekawość świata i przyrody, przyjaźnie na dobre i na złe, to tylko niektóre stwierdzenia opisujące motywację braci offroadowej. Dodając do tego miłość do motoryzacji, szczególnie tej 4x4, mamy kompletny obraz świata pasjonatów offroadu.

W tym artykule chciałbym przybliżyć kwestię jednego z najważniejszych elementów samochodu terenowego, który decyduje o powodzeniu wypraw offroad czyli opon terenowych.

Opony terenowe samochodowe to najważniejszy element pojazdu terenowego. Oczywiście ważne są również  umiejętności kierowcy, stan napędów i wiele innych elementów, natomiast bez odpowiednio dobranych do terenu opon, każda wyprawa zakończy się męczarnią a nie udanym wyjazdem.

Czy wystarczy zatem, kupić jakąkolwiek oponę terenową, żeby cieszyć się z udanych wypadów w teren? No niestety nie jest to takie proste. Opon terenowych na rynku jest całkiem sporo i wystarczy przyjrzeć się ich bieżnikom, żeby dojść do wniosku, że coś je jednak różni.

W dalszej części artykułu postaram się wyjaśnić na czym polegają te różnice i jakie są główne rodzaje opon terenowych. Podział ten jest podstawową kwestią, którą należy brać pod uwagę przy zakupie a głównym kryterium tego podziału jest to, jak zamierzamy wykorzystywać naszą terenówkę. Podstawowym parametrem odróżniającym poszczególne typy opon terenowych jest bieżnik a dokładniej jego kształt i związana z nim trakcja terenowa.

Podział opon terenowych ze względu na rodzaj bieżnika:

Inaczej nazywane uniwersalnymi oponami terenowymi. Opona z bieżnikiem typu AT, to doskonały wybór dla wszystkich, którzy chcą użytkować swój pojazd na co dzień, ale lubią też od czasu do czasu wyskoczyć w plener. Bieżnik tego typu bardzo dobrze sobie radzi na drogach piaszczystych i szutrowych. W lekkim błocie, też szybko nie ugrzęźnie, chociaż w takich sytuacjach trzeba dobrze ocenić warunki i dostosować do nich technikę jazdy. Stosunkowo płytki bieżnik ma bowiem tendencje do zaklejania się. Na drogach asfaltowych, może nie jest aż tak wszechstronny jak typowa opona szosowa, aczkolwiek zapewnia przyzwoitą trakcję i bezpieczeństwo. Przy zakupie warto sprawdzić czy opona posiada oznaczenie zimowe 3PMSF czy też jest to typowa opona letnia. Opon z zimowym certyfikatem jest sporo i warto brać je pod uwagę aby uniknąć sezonowej wymiany, a i w warunkach zimowych wykorzystać ich właściwości terenowe.

Wzorów bieżnika typu AT jest dużo. Najbardziej popularny jest bieżnik opony BFGOODRICH T/A KO2 i wzorowane na nim zamienniki innych producentów np. ROADCRUZA RA 1100, WINDFORCE CATCHFORS AT II.

Co powoduje, że opony typu AT radzą sobie lepiej w terenie niż opony szosowe? Bieżnik tych opon jest przede wszystkim głębszy niż w oponie szosowej. Z reguły głębokość ta waha się w granicach 10 do 13 mm. Bloki bieżnika na powierzchni czołowej opony są wyraźnie wyodrębnione i oddzielone od siebie szerszymi rowkami, których zadaniem jest odprowadzanie piasku i błota, co jest nazywane zdolnościami do samooczyszczania się opony. W terenie jest to szczególnie istotna cecha. Dodatkowo, taka budowa ogranicza zjawisko zakleszczania się kamieni w bieżniku, co poprawia jej trwałość oraz zabezpiecza przed tzw. strzelaniem z kamieni do innych pojazdów, gdy wyjedziemy z terenu na drogi asfaltowe. Bardzo często opony terenowe typu AT cechują się zachodzeniem bieżnika na barki opony, co dodatkowo zabezpiecza je przed przecięciem o kamienie lub inne przeszkody terenowe. Generalną zasadą jest to, że konstrukcyjnie opony te są zdecydowanie mocniejsze od szosowych. Mieszanka gumy też jest dopasowana do warunków do jakich opona jest dedykowana. Może to powodować zjawisko trochę szybszego zużywania się tych opon oraz wyższego poziomu hałasu. Ten ostatni nie jest jednak tak wysoki, aby znacznie obniżać komfort podróżowania.

Opony terenowe z bieżnikiem typu AT mogą występować jako wzmocnione XL lub LT (Light Truck). Często występują też w opcji z białymi napisami (OWL, RWL).

Opony terenowe z bieżnikami typu AT występują w ofercie wielu bardziej lub mniej znanych producentów. Najpopularniejsze marki i modele to BFGOODRICH T/A KO2, YOKOHAMA GEOLANDAR G015, COOPER DISCOVERER AT3, TOYO OPEN COUNTRY AT, RADAR RENEGADE AT-5, GENERAL GRABBER AT3, GOODYEAR WRANGLER AT, HANKOOK DYNAPRO AT, MATADOR MP72 IZZARDA. To tylko niewielka próbka z oferty tych opon.

Więcej znajdziecie w ofercie sklepu oponyoffroad.pl - Opony terenowe AT

Najbardziej typowa opona terenowa. Bieżnik takiej opony można bardzo łatwo rozpoznać. Charakteryzuje się on dużymi blokami (kostkami) przedzielonymi szerokimi przerwami. Często taki bieżnik nazywa się otwartym, z uwagi właśnie na taka budowę. Bieżnik z czoła opony zachodzi na jej barki, a bardzo często na bok opony. Taka budowa bieżnika zapewnia, że praktycznie w każdym terenie, powinna sobie poradzić. Oczywiście wiele zależy też od umiejętności kierowcy, ale sama opona jest gotowa na duże wyzwania terenowe. Dobrze się wgryza w piach i błoto, dobrze radzi sobie w głębokim śniegu, jej konstrukcja zapobiega zaklejaniu się błotem oraz klinowaniu się np. kamieni. Boczne wzmocnienia zabezpieczają oponę przed uszkodzeniami oraz dodatkowo rozpychają błoto, ułatwiając pokonywanie przeszkód terenowych.

Wśród opon terenowych MT możemy wyróżnić takie z tzw. ostrzejszym bieżnikiem oraz takie z bieżnikiem delikatniejszym. Dokonując wyboru należy dokładnie przeanalizować jak zamierzamy użytkować swój pojazd. Należy uwzględnić bardzo ważny aspekt, czyli zależność polegającą na tym, że im ostrzejszy bieżnik, tym gorsza trakcja szosowa i mniejszy komfort jazdy. W tym miejscu chciałbym zauważyć, że mówimy o znacznym pogorszeniu trakcji i komfortu, bo generalnie opony z bieżnikiem MT mają te parametry na niskim poziomie. Po prostu takie opony mają być dzielne w terenie a nie na szosie.

To co warto podkreślić. Nie szukajcie opon terenowych MT na konkretny sezon pogodowy. W przypadku opon z bieżnikiem MT nie istnieje coś takiego jak podział na letnie, zimowe i wielosezonowe. Wprawdzie producenci dokonują podziału na letnie i całoroczne, aczkolwiek należy stwierdzić, że każda opona MT jest oponą całoroczną. Przecież każdy offroadowiec nie odmówi sobie wyprawy w trudny, zaśnieżony teren, więc pojazd z takimi oponami można śmiało użytkować w każdych warunkach pogodowych, ale......w terenie. Na szosie, niezależnie od pogody należy zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza na nawierzchni mokrej, oblodzonej, zaśnieżonej. Najbezpieczniej będzie, jeżeli w sezonie zimowym korzystanie z opon terenowych MT ograniczymy wyłącznie do terenu. Nie ma bowiem czegoś takiego jak opony terenowe zimowe.

Opony terenowe MT mogą występować w wersji wzmocnionej LT. Mogą też posiadać białe napisy. Najbardziej popularne marki i typy tych opon to:  BFGOODRICH T/A KM3, YOKOHAMA GEOLANDAR G003, COOPER DISCOVERER ST MAXX, COOPER DISCOVERER STT PRO, LAKESEA MUDSTER, YOKOHAMA GEOLANDAR G005, TOYO OPEN COUNTRY MT, HIFLY VIGOROUS MT601, RADAR RENEGADE R7

Więcej możecie znaleźć w ofercie sklepu oponyoffroad.pl - Opony terenowe MT

czasami nazywane oponami hybrydowymi. Skąd taka nazwa? Opony terenowe z bieżnikiem typu RT łączą w sobie cechy opony AT i MT, tworząc swoisty kompromis trakcyjny. Zostały one wprowadzone do produkcji jako odpowiedź na oczekiwanie grupy klientów, którzy nie mają wygórowanych oczekiwań terenowych i jednocześnie oczekują dobrej trakcji szosowej. Chcą użytkować pojazd do codziennej jazdy ale nie odmówią sobie też wypadów w teren, nawet ten bardziej wymagający. Jednocześnie chcą aby ich pojazd wyglądał trochę agresywniej.

Bieżnik takiej opony jest podobny do opony z bieżnikiem AT ale z reguły jest głębszy i posiada więcej elementów wzmacniających, głównie na barku i boku opony. W odróżnieniu od opon MT i podobnie jak w przypadku opon AT, opony RT występują w odmianie letniej i całorocznej z certyfikatem zimowym 3PMSF. Warto na ten element zwrócić uwagę przed zakupem.

Opony terenowe RT nie występują w ofercie wielu producentów. Powoli wchodzą na rynek, a ich dalszy rozwój będzie zapewne zależał od powodzenia tych, które już są na nim obecne.

Marki, które obecnie oferują taki typ opony to: RADAR RENEGADE RT+, KENDA KR601, FEDERAL XPLORA RT.

Opony terenowe RT znajdziecie w ofercie sklepu oponyoffroad.pl - Opony terenowe RT

Inaczej nazywane oponami typu SIMEX. Najpopularniejsza opona terenowa wśród startujących w rajdach offroad. Idealna i w zasadzie jedyna, która nadaje się do "mielenia" głębokiego błota. Jej bieżnik charakteryzuje się bardzo agresywnymi blokami bieżnika, głębokość bieżnika to 20 mm i więcej. Często głębokość ta jest znacznie większa po bokach bieżnika i mniejsza po środku. Często również bloki bieżnika są wysunięte poza obrys opony, żeby jeszcze bardziej rozpychać się w błocie.

Opony terenowe EXTREME nie nadają się do jazdy po szosie! Takie użytkowanie, poza elementami wysokiego poziomu hałasu, braku jakiegokolwiek komfortu i szybkiego zużywania bieżnika, jest po prostu NIEBEZPIECZNE. Trakcja, w szczególności na nawierzchni mokrej lub oblodzonej jest równa zeru i zagraża zarówno nam jak i innym użytkownikom dróg. Zasada jest jedna: samochód terenowy z takimi oponami, na zmagania terenowe porusza się na lawecie. Oczywiście są tacy, którzy uważają inaczej, ale zdecydowanie ODRADZAM.

Kolejny element, który trzeba brać pod uwagę, to wytrzymałość elementów układu napędowego naszego pojazdu. Opona typu EXTREME, z racji swojej budowy i charakterystyki trakcyjnej, generuje bardzo duże siły przenoszone na układ napędowy. Bardzo często zdarza się, że nie przygotowany pojazd musi być ewakuowany z terenu, z powodu awarii układu napędowego. W 99% przypadków opona wytrzymuje, napęd się poddaje. Warto zatem, przed przejściem na poziom zaawansowania EXTREME, przygotować do takiego poziomu również swój pojazd. W najlepszej sytuacji są użytkownicy, którzy budują swój pojazd od podstaw, konkretnie pod tego typu zmagania terenowe. Można wtedy dokładnie wszystko przemyśleć i zaplanować tak, że wszystkie elementy są odpowiednio skomponowane pod kątem ekstremalnych obciążeń.

I jeszcze jeden element, na który muszą zwrócić uwagę użytkownicy tego rodzaju opon. Technika jazdy. Wydawałoby się, że opona da radę wszędzie i faktycznie jest w tym dużo prawdy. Jeżeli jednak technika jazdy będzie nieodpowiednia i nieprzemyślana, można bardzo szybko zakopać pojazd w piachu lub błocie. Opona zadziała jak wysokowydajna "koparka'.

Jak dobrać opony terenowe - najważniejsze kryteria wyboru 

Podsumowując, chciałbym w kilku punktach przedstawić podejście do wyboru właściwych dla naszych potrzeb opon terenowych:

• jeżeli zamierzasz wykorzystywać swój pojazd do codziennej jazdy a jednocześnie lubisz wybrać się od czasu do czasu w plener, gdzie będziesz poruszał się po drogach piaszczystych, szutrowych i delikatnym błocie, skup się na ofercie opon terenowych typu AT
• jeżeli chcesz użytkować pojazd na co dzień i jednocześnie uzyskać trochę więcej trakcji terenowej niż na oponach typu AT, poszukaj opon z bieżnikiem RT, najlepiej z zimowym oznaczeniem 3PMSF, tak aby nie wymieniać opon sezonowo.
• jeżeli wykorzystujesz pojazd głównie poza drogami utwardzonymi, lubisz zmagania terenowe w cięższym terenie, ale musisz pokonać niewielkie odcinki po drogach asfaltowych. Odpowiednim wyborem będą opony terenowe typu MT, pamiętając jednak o tym, że na asfalcie trakcja takich opon może być ograniczona
• jeżeli oczekujesz ekstremalnych wrażeń, bierzesz udział w rajdach terenowych, Twoim wyborem powinny być opony terenowe typu EXTREME.

Mam nadzieję, że udało mi się wyjaśnić większość kwestii związanych z wyborem rodzaju opon terenowych.

Uwaga na koniec. Biorąc pod uwagę rozmiar felgi, najpopularniejsze są opony terenowe 15, opony terenowe 16 i opony terenowe 17 

Jeżeli jednak w dalszym ciągu macie dylemat co wybrać, jak dobrać opony do swojego, często przerobionego pojazdu, zapraszamy do kontaktu. Zawsze służymy pomocą w doborze, poszukiwaniach rynkowych i zakupie.

Więcej na temat opon 4x4 znajdziesz w naszym portalu informacyjnym www.motosolve.pl

Sławomir Banasiak

tel.: 577771877